ImageW ubiegłą środę, 12 grudnia, w Sali Kolumnowej Sejmu RP odbyła się uroczystość wręczenia dyplomów Laureatom XXXV edycji Ogólnopolskiego Konkursu Poprawy Warunków Pracy, organizowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Sąd Konkursowy, pod przewodnictwem prof. dr hab. med. Danuty Koradeckiej z Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego, przyznał Centrum KOMAG NAGRODĘ II STOPNIA za instalację zraszania powietrzno-wodnego do zwalaczania zapylenia oraz zagrożeń wybuchu metanu.
Autorami innowacyjnego rozwiązania są panowie: Andrzej Meder, Dariusz Prostański i Piotr Rojek z Centrum KOMAG oraz Andrzej Tor, Zbigniew Pluta i Stanisław Tobiczyk z Jastrzębskiej Spółki Węglowej.

Uzasadnienie decyzji Sądu Konkursowego przedstawia się następująco:
W podziemnej eksploatacji węgla kamiennego, prowadzonej w polskich kopalniach dominuje system ścianowy, gwarantujący najniższy poziom kosztów pozyskiwania kopaliny. W systemie tym proces urabiania realizowany jest za pomocą kombajnów ścianowych poprzez mechaniczne skrawanie nożami umieszczonymi na elementach bębnowych. Z procesem urabiania nierozerwalnie związane są takie zagrożenia, jak:
  • powstawanie lotnego pyłu węglowego mogącego być przyczyną wybuchu oraz chorób zawodowych (pylica) załóg górniczych,
  • możliwość wybuchu metanu i/lub pyłu węglowego, spowodowanego przez gorące iskry towarzyszące procesowi skrawania lub podwyższona temperatura narzędzia skrawającego oraz bruzd powstałych w wyniku skrawu.
Analiza niebezpiecznych zdarzeń wybuchu pyłu węglowego, zapalenia i wybuchu metanu, związanych z iskrzeniem w czasie procesu urabiania, wskazała na konieczność poszukiwania i stosowania skuteczniejszych sposobów ograniczających możliwość ich inicjacji. Dotychczas stosowany sposób, oparty tylko o zraszanie wodne, nie gwarantował bezpiecznej eksploatacji ze względu na zagrożenia metanowe.
Nowe rozwiązanie, którego istotą jest zastosowanie technologii powietrzno-wodnego zraszania w kombajnach ścianowych, ma na celu nie tylko zwalczanie zapylenia, ale również objęcie obszaru skrawania mgłą powietrzno-wodną i skuteczne zapobieżenie możliwości zapalenia się i wybuchu  metanu przy znacznym zmniejszeniu ilości zużywanej wody.
W polskich kopalniach jedną z głównych chorób zawodowych jest pylica płuc, a główną przyczyną zapylenia jest eksploatacja pokładów węglowych za pomocą kombajnów ścianowych.
W opracowanym przez Centrum KOMAG, a wdrożonym przez Jastrzębską Spółkę Węglową S.A. rozwiązaniu, zaproponowano zastosowanie podwójnego systemu zraszania powietrzno-wodnego: zewnętrznego i wewnętrznego celem zapewnienia wysokiego bezpieczeństwa eksploatacji pod względem możliwości zapłonu i wybuchu metanu. Z przeprowadzonej analizy systemów zraszania stosowanych w kombajnach ścianowych wynika, że zastosowanie  sprężonego powietrza, jako dodatkowego medium mieszanego z wodą zraszającą, znacznie ogranicza zagrożenie zapłonom metanu, zapylenie i zmniejsza zużycie wody. W rozwiązaniu wykorzystuje się sprężone powietrze i wodę, dostarczane niezależnymi przewodami do instalacji i mieszane w dyszach zraszania zewnętrzengo, z których wyrzucane są w psoatci rozpylonej mgły.
Powietrzno-wodna instalacja zraszająca jest innowacyjnym rozwiązaniem, nie zastoswanym dotąd w żadnym polskim ani zagranicznym kombajnie ścianowym. jej prosta budowa i nieskomplikowany układ zabezpieczeń umożliwiają zastsowanie tego rozwiązania w każdym kombajnie. Rozwiązanie to zostało szeroko rozpowszechnione w publikacjach fachowych (12 publikacji) i jest chronione trzema zgłoszeniami patentowymi.
Powszechne stosowanie systemu zraszania powietrzno-wodnego w znaczący sposób poprawi warunki pracy około 9000 osób oraz wyeliminuje zagrożenie wynikające ze skutków wybuchu metanu i pyłu węglowego.