Dominik Bałaga, Marek Kalita, Michał Siegmund Instytut Techniki Górniczej KOMAG
Use of 3D additive manufacturing technology for rapid prototyping of spraying nozzles str. 3-13
Eryk Remiorz Politechnika Śląska Stanisław Mikuła
Typical forms of deterioration functional properties of chains used in longwall machines str. 14-26
Marek Majewski Instytut Techniki Górniczej KOMAG
Identification of hazards as one of stages of designing the mining machines str. 27-43
Edward Pieczora, Hubert Suffner Instytut Techniki Górniczej KOMAG
Development of drives for underground suspended monorails str. 44-58
Bartosz Polnik, Wojciech Kurpiel Instytut Techniki Górniczej KOMAG Zdzisław Juszczyk PHU Gabrypol Sp. J.
Autonomous system for monitoring lead-acid battery parameter str. 58-64
Dawid Lazar Stanisław Szweda Instytut Techniki Górniczej KOMAG
Idea of the system for energy recovery from shaft pipeline str. 65-74
Romana Zając Instytut Techniki Górniczej KOMAG
Risk-based approach in the light of requirements of PN-EN ISO 9001:2015-10 Standard str. 75-86
Zastosowanie technologii druku 3D do szybkiego prototypowania dysz zraszających
Use of 3D additive manufacturing technology for rapid prototyping of spraying nozzles str. 3-13
| W artykule zaprezentowano możliwości zastosowania technologii druku 3D do szybkiego prototypowania dysz zraszających. Przedstawiono procedury badawcze jakie przeprowadzono dla sprawdzenia przydatności opisywanej technologii. Zweryfikowano wytworzone egzemplarze, zarówno pod względem jakości wydruku, jak i oceny generowanych przez dysze strumieni zraszających. Wyniki badań dysz drukowanych porównano z wynikami badań dysz wytwarzanych za pomocą tradycyjnej technologii obróbki. | Possibility of using the additive manufacturing technology in production of spraying nozzles is presented. Testing procedures used for verification of usability of the described technology are given. Items manufactured by this technology were checked in terms of their quality and parameters of the generated water stream. The results obtained from testing the printed nozzles are compared with those manufactured using traditional technology. | |
| Słowa kluczowe: zwalczanie zapylenia, dysze zraszające, druk 3D, szybkie prototypowanie | Keywords: dust control, spraying nozzles, additive manufacturing, rapid prototyping |
Podstawowe formy degradacji własności użytkowych łańcuchów ogniwowych górniczych stosowanych w maszynach ścianowych
Typical forms of deterioration functional properties of chains used in longwall machines str. 14-26
| Łańcuchy ogniwowe górnicze stosowane są w układach pociągowych maszyn górniczych ścianowych, takich jak przenośniki ścianowe, strugi węglowe czy kombajny ścianowe z łańcuchowym układem posuwu. Ze względu na trudne warunki pracy panujące w wyrobiskach ścianowych następuje szybka degradacja własności użytkowych łańcuchów. W artykule przedstawiono podstawowe procesy niszczące prowadzące do degradacji własności użytkowych łańcuchów ogniwowych górniczych oraz dokonano charakterystyki pęknięć zmęczeniowych ogniw tych łańcuchów. Przedstawiono przykłady typowych uszkodzeń ogniw łańcuchów pociągowych stosowanych w maszynach górniczych. | Round link chains are used in haulage systems of longwall mining machines such as armoured face conveyors, plow systems or shearers with chain haulage systems. Due to the difficult working conditions in longwall excavations the rapid degradation of operational properties of chains occurs. The article presents the basic destructive processes leading to the degradation of the operational properties of mining haulage chains and the characteristics of fatigue cracks in the chain links. Examples of typical damage of the round chain links used in the longwall machinery are also presented. | |
| Słowa kluczowe: maszyny ścianowe, łańcuch ogniwowy, pęknięcia zmęczeniowe, korozja, zużycie ścierne, deformacje plastyczne | Keywords: longwall machines, round link chain, fatigue cracks, corrosion, abrasion, plastic strain |
Identyfikacja zagrożeń, jako jeden z elementów procesu projektowania maszyn górniczych
Identification of hazards as one of stages of designing the mining machines str. 27-43
| Obowiązujące przepisy zawarte w dyrektywie maszynowej 2006/42/WE wymagają, przy projektowaniu maszyn eliminowania zagrożeń, redukcji ryzyka do akceptowalnego poziomu. Służy temu przeprowadzenie procesu oceny ryzyka. Ocena ryzyka przeprowadzona na etapie projektowania, pozwala na stwierdzenie czy podjęte działania odpowiadają aktualnemu poziomowi wiedzy. Proces oceny ryzyka wymaga systematycznej identyfikacji możliwych do przewidzenia zagrożeń, niebezpiecznych sytuacji i/lub zdarzeń, we wszystkich etapach życia maszyny. | Current regulations included in directive No 2006/42/EC require elimination of hazards and risk at the stage of designing the mining machines to the acceptable level. Rick assessment is used for that purpose. Rick assessment at the stage of designing enables concluding if all the undertaken measures are in accordance with the state of the art and legal requirements. Risk assessment requires systematic identification of possible hazards, dangerous situations and/or events at all stages of the machine life. | |
| Słowa kluczowe: maszyny górnicze, zagrożenia, ocena ryzyka, sposoby eliminacji zagrożeń | Keywords: mining machines, hazards, rick assessment, methods for elimination of hazards |
Rozwój napędów dołowych kolejek podwieszonych
Development of drives for underground suspended monorails str. 44-58
| Przedstawiono w sposób syntetyczny rozwój dołowych kolejek podwieszonych linowych i jednoszynowych. Omówiono jednoszynowe kolejki z napędem linowym, a następnie spalinowym, zwracając uwagę na ich zalety i ograniczenia stosowania. Dokonano analizy unijnych i krajowych wymagań w zakresie toksyczności spalin wskazując na niekonsekwencje istniejących zapisów. Przedstawiono rozwiązania kolejek z napędem akumulatorowym, w tym opracowanego w KOMAG-u ciągnika GAD-1, jako kierunku przyszłościowego. | Development of cable underground suspended monorails is presented in a concise way. Monorails with a cable drive and then with diesel drives are discussed drawing attention to their advantages and limitations of their use. European Union and Polish regulations regarding the requirements exhaust gases toxicity are analysed indicating inconsistencies of the existing provisions. Design solutions of battery driven monorails including the GAD-1 drive train developed in KOMAG are given as the future trend | |
| Słowa kluczowe: kolej podwieszona, kolej linowa, kolej jednoszynowa, napęd linowy, napęd spalinowy, napęd akumulatorowy | Keywords: suspended monorail, cable train, monorail, cable drive, diesel drive, battery drive |
Autonomiczny system monitorowania parametrów pracy baterii ogniw ołowiowych
Autonomous system for monitoring lead-acid battery parameter str. 58-64
| Górnicze maszyny zasilane są często z akumulatorów składających się z ogniw kwasowo-ołowiowych. Ogniwa te w czasie ładowania bądź doładowywania wydzielają wodór, który po przekroczeniu określonych stężeń staje się gazem wybuchowym. Zagrożenie to jest znane większości użytkownikom maszyn z zasilaniem akumulatorowym, stąd ich zainteresowanie jego wyeliminowania bądź możliwie największego zminimalizowania. W artykule przedstawiono wyniki badań stężenia gazu elektrolitycznego – wodoru wewnątrz skrzyni akumulatorowej, w trakcie pracy górniczej lokomotywy akumulatorowej z rekuperacją energii w czasie hamowania elektrycznego, jak również podczas ładowania baterii ogniw w komorze ładowania w kopalni. Zaproponowano rozwiązanie poprawiające bezpieczeństwo eksploatacji maszyn zasilanych z baterii ogniw ołowiowych w postaci autonomicznego systemu monitorowania parametrów baterii ogniw ołowiowych. Omówiono jego budowę oraz zasadę działania. Wskazano zalety jakie będzie mógł uzyskać użytkownik poprzez zastosowanie opracowanego systemu. | Mining machines are often powered by batteries consisting of lead-acid batteries. These cells release hydrogen when they are loaded or recharged, which, after exceeding certain concentrations, becomes explosive gas. This danger is most of the users of machines with battery power known, hence their interest in eliminating it or minimizing it as much as possible. The paper presents the results of investigations of the concentration of electrolytic gas – hydrogen inside the battery box, during the mining operation of the battery locomotive with energy recuperation during electrical braking as well as during charging the cells in the charging chamber in the mine. A solution has been proposed to improve the operational safety of lead-powered batteries in the form of an autonomous system for monitoring lead battery batteries. It discusses its construction and principle of operation. The benefits of using the developed system can be identified by the user. | |
| Słowa kluczowe: górnictwo, elektrotechnika, zasilanie akumulatorowe, bezpieczeństwo | Keywords: mining, electro technical, battery supply, safety |
Koncepcja układu odzyskiwania energii z rurociągu szybowego
Idea of the system for energy recovery from shaft pipeline str. 65-74
| Przedmiotem artykułu jest koncepcja układu odzyskiwania energii ze strugi wody technologicznej transportowanej do wyrobisk rurociągiem przeciwpożarowym w szybie. Przedstawiono problem projektowania mini turbiny oraz dobór pozostałych urządzeń układu. Oszacowano ilość rocznie produkowanej energii elektrycznej oraz okres zwrotu nakładów inwestycyjnych. | Idea of the system for energy recovery from a stream of technological water transported to mine workings through fire pipeline in a mine shaft is the work subject. Problem of designing the mini-turbine and other components of the system is discussed. Annual cost of electric energy produced in the system and time for return of investment were estimated. | |
| Słowa kluczowe: rurociągi szybowe, odzyskiwanie energii, turbina Peltona | Keywords: shaft pipelines, energy recovery, Pelton turbine |
Podejście oparte na ryzyku w świetle wymagań normy PN-EN ISO 9001:2015-10
Risk-based approach in the light of requirements of PN-EN ISO 9001:2015-10 Standard str. 75-86
| W artykule poruszono zagadnienie zarządzania ryzykiem w odniesieniu do organizacji wdrażających system zarządzania jakością zgodny ISO 9001:2015. Opisano proces analizy ryzyka oraz przedstawiono przykładowy opis metodyki oceny ryzyka. | Risk management with reference to the organisations implementing the ISO 9001:2015 quality management system is discussed. The process of risk analysis is presented with the sample description of risk assessment methodology. | |
| Słowa kluczowe: system zarządzania jakością, ISO 9001:2015, podejście oparte na ryzyku, analiza ryzyka | Keywords: quality management system, ISO 9001:2015, risk-based approach, risk analysis |