MASZYNY GÓRNICZE 2/2014 (138)

Piotr DOBRZANIECKI

Metodyka wyznaczania charakterystyki zastępczej zespołu silnik spalinowy-przekładnia hydrokinetyczna

Methodology for determination of substitute characteristics of the system diesel engine-hydrokinetic gear

W artykule przedstawiono metodykę wyznaczania charakterystyki zastępczej zespołu silnik spalinowy – przekładnia hydrokinetyczna. Zaprezentowano podstawowe zależności potrzebne do sporządzenia poszczególnych charakterystyk, jak również sposób wykorzystania oprogramowania komputerowego w trakcie prowadzenia obliczeń. Wyniki prac zaprezentowano w odniesieniu do rzeczywistych obiektów: przekładni hydrokinetycznej PH2.340-25 oraz silnika spalinowego Volvo-Penta D5A T.

Methodology for determination of substitute characteristics of the system diesel engine-hydrokinetic gear is presented. Basic relationships necessary to prepare given characteristics as well as the method of using the software programme in calculations are given. Work results regarding the real objects, i.e. PH2.340-25 hydrokinetic gear and Volvo-Penta D5A T diesel engine are presented.

Mateusz WOLNICA

Model półaktywnego zawieszenia kabiny kolejki spągowej

Model of semi-active suspension of floor-mounted railway

Operatorzy kolejek spągowych są narażeni na działanie drgań przenoszonych przez kabiny maszyn. Drgania w dłuższym horyzoncie czasowym mogą wpływać niekorzystnie na stan ich zdrowia. Jedną z możliwości redukcji szkodliwego wpływu drgań jest odpowiednie zawieszenie kabiny ograniczające ich tłumienia. Coraz popularniejszym rozwiązaniem w tego typu zawieszeniach są tłumiki magneto- reologiczne (MR). W artykule przedstawiono model matematyczny zawieszenia kabiny kolejki spągowej wyposażonej w półaktywne tłumiki MR oraz modele odwrotne wykonane na podstawie danych eksperymentalnych pochodzących z badań tłumika Lord RD-8040-1.

Operator of floor-mounted railway is exposed to vibrations transmitted by the machine cabin. In long time horizon, the vibrations can be harmful to operator’s health. Proper suspension of the cabin is one of the possible solutions to reduce harmful impact of these vibrations. At present magnetorheological (MR) dampers are more and more popular solution used in such suspensions. Mathematical model of suspension of floor-mounted railway cabin, equipped with semi-active MR dampers, as well as reverse models of these dampers made on the basis of experimental data obtained in the tests of Lord RD-8040-1 damper, are presented.

Piotr SOBOTA, Roman FELIKS

Czynniki wpływające na postęp wyrobisk drążonych kombajnami chodnikowymi

Factors having impact on advance of roadways driven by roadheaders

Postęp drążenia kombajnami chodnikowymi wyrobisk z wykorzystaniem wielu współdziałających ze sobą elementów często odbiega od wartości planowanych.

Zaprezentowano porównanie planowanych i rzeczy- wistych postępów drążenia uzyskanych przez trzy kombajny klasy średniej, które były eksploatowane w tym samym okresie w jednej z kopalń w podobnych warunkach górniczo-geologicznych. Opracowano ankietę na temat wpływu różnych czynników na postęp drążenia, dla pracowników kopalń oraz firm wykonujących usługi drążenia wyrobisk dla kopalń. Analiza wyników ankiety wskazuje, że przy rozpoznaniu zagrożeń i prawidłowo prowadzonej profilaktyce, odpowiednim doborze maszyn i urządzeń oraz technologii drążenia, najważniejszym czynnikiem decydującym o postępie drążenia są ludzie, ich kwalifikacje i fachowość oraz zastosowany system motywacyjny.

Advance of drivage of roadways by roadheaders with use of many other machines, cooperating with each other, often differs from the advance that was planned. Planned and real advance of drivage obtained by three roadheaders of middle class, which operated at the same time in one of mines in similar mining-and-geological conditions, were compared. The questionnaire on impact of different factors on advance of drivage was developed for mine personnel and companies responsible for drivage of roadways in mines. Analysis of questionnaire results shows that people, their qualifications and competences as well as system for their motivation are the most important factors deciding about the advance of drivage at known hazards, proper prevention, as well as proper selection of machines, equipment and drivage technology.

Marek JEDZINIAK

Celowość doświadczalnego wyznaczania charakterystyk wentylatorów lutniowych

Usefulness of experimental determination of ventube fans characteristics

Omówiono charakterystyki ruchowe wentylatorów lutniowych wraz z określeniem parametrów nominalnych wentylatora oraz prawidłowej współpracy wentylatora z siecią wentylacyjną. Przedstawiono korzyści płynące z doświadczalnego wyznaczania charakterystyk i weryfikacji rzeczywistych parametrów wentylatora. Zaprezentowano możliwości badawcze ITG KOMAG w tym zakresie.

Operational characteristics of ventube fans, determination of nominal fan’s parameters as well as proper cooperation of fans with the ventilation system are discussed. Benefits from experimental determination of fan’s characteristics and from verification of real fan’s parameters are given. KOMAG’s testing infrastructure in this area is presented.

Jarosław TOKARCZYK, Marek DUDEK, Kamil SZEWERDA, Andrzej TUREWICZ

Stan i kierunki rozwoju systemu wspomagania prac inżynierskich pomocniczego transportu kopalnianego Safe Trans Design (STD)

Present condition and directions of development of Safe Trans Design (STD) system aiding engineering work at auxiliary mine transport planning

W artykule przedstawiono modułowy system wspomagania projektowania transportu kopalnianego STD (Safe Trans Design), opracowany w Instytucie Techniki Górniczej KOMAG, wdrożony i stosowany w Jastrzębskiej Spółce Węglowej S.A. Scharakteryzowano jego poszczególne moduły tematyczne w tym: konfigurator kolejek podwieszonych, moduł obliczeń trakcyjnych oraz moduł analiz kolizyjności 2D. Omówiono kierunki przyszłych prac nad rozwojem systemu.

Safe Trans Design (STD) modular system aiding designing of mine transport, which was developed at the KOMAG Institute of Mining Technology, and implemented and used at Jastrzebska Coal Company, JSC, is presented. Its thematic modules, including configurator of suspended monorails, traction calculations module and module for 2D collision analyses, are characterized. Directions of future work on development of the system are discussed.

Bogusław HUPA, Zbigniew SZKUDLAREK, Krzysztof NIEŚPIAŁOWSKI

Pompa typu WH-200 do hydrotransportu, ze zunifikowanym zespołem łożyskowym

WH-200 pump for hydro-transportation with unified bearing system

Zaprojektowano pompę wirową, odśrodkową, jednostopniową, typu WH-200 do hydrotransportu ciężkiego, ze zunifikowanym zespołem stojana. Zespół stojana posiada układ łożyskowy z wewnętrznym, wymuszonym obiegiem oleju oraz ujednolicony zespół dławnicy i jest wspólny dla całego typoszeregu pomp WH. Rozwiązanie tulei łożyskowej obniża temperaturę pracy łożysk i rozszerza zakres możliwego obciążenia pompy. Pompa posiada wirnik odciążający dławnicę, więc zamek dławnicy może być zasilany smarem stałym ze smarownicy automatycznej. Zespół wirujący pompy można przesuwać w kierunku osiowym. Dzięki unifikacji zespołów pompy WH-200, zmiana typu dowolnej pompy z typoszeregu WH, odbywa się przez prostą wymianę układu przepływowego, zabudowanego na stojanie pompy WH-200.

Impeller, centrifugal, one-stage WH-200 pump for heavy hydro-transportation, with unified bearing system, was designed. Stator unit has a bearing system with internal, forced oil recycle and unified throttle system, and it is common for entire type series of WH pumps. The solution of bearing sleeve reduces the temperature of bearings operation and extends the range of possible pump load. The pump has a rotor reducing load to the throttle, so the throttle lock can be supplied with solid grease from an automatic greaser. Pump rotating unit can be moved in an axial direction. Due to unification of WH-200 pump systems, the change in type of any pump from WH type series consists in a simple change of flow system installed on the stator of WH-200 pump.

Jerzy JURA, Sławomir BARTOSZEK, Jerzy JAGODA, Dariusz JASIULEK, Krzysztof STANKIEWICZ, Łukasz KRZAK

System sterowania KOGASTER – nowe trendy w budowie maszyn górniczych

KOGASTER control system – new trends in design of mining machines

Tworzenie niezawodnych w działaniu układów sterowania w maszynach i urządzeniach przeznaczonych do pracy w wyrobiskach górniczych napotyka na wiele problemów.

W ITG KOMAG podjęto prace rozwojowe oraz wdrożeniowe nad układami sterowania rozproszonego w maszynach górniczych. System sterowania KOGASTER bazuje na magistrali CAN, wykonanej jako obwód iskrobezpieczny. Zastosowanie struktury rozproszonej oraz iskrobezpiecznej magistrali CAN posiada szereg zalet, takich jak elastyczność i możliwość rozbudowy (układy otwarte). W artykule przedstawiono moduły oraz przykładowe połączenia z iskrobezpiecznymi czujnikami i przetwornikami. Omówiono konfiguracje układów sterowania z redundancją magistrali CAN, w odniesieniu do maszyn górniczych o podwyższonej niezawodności.

Designing the reliable control systems in machines and equipment intended for use in mine workings faces many problems. In KOMAG, research and implementation projects on development of fuzzy logic control system in mining machines, have been undertaken. KOGASTER control system is based on CAN system made as the intrinsically safe circuit. Use of fuzzy logic structure and intrinsically safe CAN creates many advantages such as flexibility and possibility of extending the system (open systems). Modules as well as the examples of connection with intrinsically safe sensors and transducers are presented. Configurations of the control systems with CAN redundancy, regarding the mining machines of increased reliability, are discussed.

Przemysław DEJA

Uniwersalne rozwiązanie układu zasilania wciągnika łańcuchowego EWŁ-3/6AG

Versatile design solution of power supply system of EWŁ-3/6AG chain hoist

W artykule przedstawiono opracowane w KOMAG-u rozwiązanie układu zasilania wciągnika łańcuchowego EWŁ-3/6AG. Zastosowano zespół zasilający ZS-1, który eliminuje konieczność stosowania rewersyjnych wyłączników stycznikowych. Opisano budowę zespołu, zasadę jego współdziałania z wciągnikiem łańcuchowym EWŁ-3/6AG oraz przebieg badań funkcjonalnych.

Design solution of power supply system of EWŁ-3/6AG chain hoist developed at KOMAG is presented. ZS-1 supply system, which eliminates the necessity of use of reverse contactor switches, was used. Design of the system, principle of its cooperation with EWŁ-3/6AG chain hoist and functional tests are described.

Bartosz POLNIK

Wpływ rekuperacji energii na poprawę sprawności układu zasilająco-sterującego górniczej lokomotywy akumulatorowej

The impact of energy recuperation to improve efficiency of supply-and-control system of mine battery locomotive

W artykule przedstawiono zagadnienie rekuperacji energii w górniczych lokomotywach akumulatorowych. Omówiono badania symulacyjne układu zasilająco-sterującego górniczej lokomotywy akumulatorowej typu Lea BM-12. Zaprezentowano wyniki badań zużycia energii elektrycznej lokomotywy Lea BM-12 w czasie zmiany eksploatacyjnej w kopalni, które odniesiono do wyników symulacji. Wskazano czynniki wpływające na skuteczność odzysku energii.

The problem of energy recuperation in mine battery locomotive is presented. Simulation tests of supply-and-control system in Lea BM-12 mine battery locomotive is discussed. Results of testing the energy consumption of Lea BM-12 mine battery locomotive during one operational shift are compared with the simulation test results. The factors, which have impact on efficiency of energy recovery, are indicated.