Przedstawiamy Państwu monografię poświęconą innowacyjnym i przyjaznym dla środowiska technikom i technologiom przeróbki surowców mineralnych. Przedstawiona w pięciu rozdziałach problematyka monografii obejmuje metody i technologie stosowane w gospodarce odpadami, nowe rozwiązania maszyn przeróbczych, technologie i automatyzację obiegów wodno-mułowych, wytwarzanie i wykorzystanie paliw alternatywnych oraz metody monitorowania i zapobiegania zagrożeniom w środowisku. Wszystkie te zagadnienia rozpatrywane są w aspekcie bezpieczeństwa, jakości i efektywności rozwiązań.
Nowe ustawy i przepisy, takie jak Prawo geologiczne i górnicze obowiązujące od 1 stycznia 2012 r. oraz projekt ustawy o odnawialnych źródłach energii, wymuszają inwestowanie w najnowsze technologie, gwarantujące coraz bardziej efektywne wykorzystanie istniejących zasobów, często z wykorzysta- niem tzw. odpadów wydobywczych. Według danych Polskiego Związku Producentów Kruszyw wynika, że udział kruszyw pozyskiwanych z takich odpadów, w szczególności węgla kamiennego, wynosi obecnie ok. 5% ogólnej masy 200 mln ton kruszyw produkowanych rocznie w Polsce. Doskonalone technologie odzysku są na tyle rozwojowe, że ilość pozyskanych kruszyw może się zwiększyć do 2020 r. dwukrotnie.
Pozyskiwanie kruszyw z odpadów kopalnianych jest dodatkowo, w coraz większym stopniu, wspomagane przez Unię Europejską, gdyż pozwala oszczędniej gospodarować naturalnymi zasobami surowców mineralnych.
Powyższe uwarunkowania wskazują na potrzebę ciągłego opracowywania innowacyjnych metod i technologii przeróbki surowców mineralnych. Zaprezentowane w monografii rozwiązania, będące wynikiem prowadzonych prac naukowych, badawczych, rozwojowych, technicznych i organizacyjnych w wielu ośrodkach naukowych i przemysłowych, świadczą o aktywności środowiska przeróbki surowców mineralnych. Coraz większą uwagę zwraca się na energochłonność procesów pozyskiwania surowców oraz jakość końcową produktów, jak również trwałość maszyn i urządzeń. Bezdyskusyjne są aspekty bezpieczeństwa pracy. W coraz większym stopniu uwzględniane są wymagania ochrony środowiska.
Dziękując wszystkim współautorom monografii, wydawcom wyrażamy nadzieję, że wdrożenie prezentowanych rozwiązań przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa pracy, poprawy jakości i efektywności procesów produkcji surowców mineralnych.
prof.dr hab.inż. Adam Klich
dr inż. Antoni Kozieł
Redaktorzy naukowi monografii
Spis treści1. GOSPODARKA ODPADAMI – METODY I TECHNOLOGIE | ||
1.1. | Aktualne uwarunkowania dla budowy podziemnego składowiska odpadów niebezpiecznych | 7 |
1.2. | Problematyka odpadów wydobywczych w aspekcie przepisów prawnych | 12 |
1.3. | Foresight w zakresie priorytetowych i innowacyjnych technologii zagospodarowania odpadów pochodzących z górnictwa węgla kamiennego – podsumowanie wyników projektu | 21 |
1.4. | Problematyka zakresu badań odpadów wydobywczych | 35 |
1.5. | Odpady wydobywcze z kopalń węgla kamiennego – wyzwania i oczekiwania | 51 |
1.6. | Określanie ilości metali ciężkich wymywanych z odpadów górnictwa węgla kamiennego w warunkach obiektu drogowego przy zastosowaniu modelowania hydrochemicznego | 62 |
1.7. | Koncepcja budowy w Polsce centralnego składowiska odpadów nie- bezpiecznych, w tym odpadów promieniotwórczych | 77 |
1.8. | Ocena przydatności popiołów lotnych ze spalania węgla kamiennego do produkcji tworzyw geopolimerowych | 89 |
1.9. | Dostępne i przyjazne środowisku metody przeróbki wtórnych materia- łów cynkonośnych | 98 |
2. NOWE ROZWIĄZANIA KONSTRUKCYJNE MASZYN PRZERÓBCZYCH | ||
2.1. | Możliwości poprawy parametrów jakościowych i ilościowych produktów w węźle wzbogacania osadzarkowego | 111 |
2.2. | Badania rozkładu gęstościowego wzbogacanego materiału w strefie rozdziału/odbioru osadzarki pulsacyjnej | 121 |
2.3. | Układ sterowania węzłem osadzarkowym | 134 |
2.4. | Gęstościomierz radiometryczny do monitoringu i sterowania procesu wzbogacania węgla w osadzarce | 144 |
2.5. | Zastosowanie modułowych sit gumowych typu EPP w osadzarkach pulsacyjnych miałowych | 157 |
2.6. | Rozwój konstrukcji przesiewaczy do klasyfikacji wstępnej węgla kamiennego oraz innych surowców ze szczególnym uwzględnieniem przesiewaczy o falującej powierzchni roboczej sita typu „flip-flow” | 164 |
2.7. | Hydrocyklony klasyfikujące | 175 |
2.8. | Wpływ kształtu wirnika i ilości powietrza na przebieg flotacji w laboratoryjnej maszynce flotacyjnej | 189 |
2.9. | Odwadnianie sedymentu węglowego z użyciem pras filtracyjnych na przykładzie prasy GHT 1500 zabudowanej w ZPMW KWK „Jas-Mos” | 199 |
3. OBIEGI WODNO-MUŁOWE – TECHNOLOGIE I AUTOMATYZACJA PROCESÓW | ||
3.1. | Identyfikacja depozytów mułów węglowych – własności chemiczne, „baza danych (DMW)” | 224 |
3.2. | Możliwości wzbogacania mułów węglowych zdeponowanych w osadnikach ziemnych | 237 |
3.3. | Właściwości fizykochemiczne mułów węglowych zdeponowanych w osadnikach ziemnych | 251 |
3.4. | Granulacja mułów węglowych pochodzących z pras komorowych w systemie produkcji ciągłej | 266 |
3.5. | Doświadczenia z użytkowania „instalacji odzysku części stałych z zawiesiny wodno-mułowej zawierającej ziarna o wymiarach wyłącznie <25µm” w KWK „Jas-Mos” | 284 |
3.6. | Automatyzacja systemu sterowania Gospodarki Wodno-Mułowej w ZG Sobieski | 294 |
4. MIESZANKI ENERGETYCZNE – WYTWARZANIE I WYKORZYSTANIE PALIW ALTERNATYWNYCH | ||
4.1. | Zastosowanie drzewa C&RT w klasyfikacji biomasy wykorzystywanej do celów energetycznych | 304 |
4.2. | Wykorzystanie energii z osadów ściekowych w procesie współspalania z węglem kamiennym | 317 |
4.3. | Efektywność odzysku metanu z wysypiska komunalnego na przykładzie wysypiska Barycz | 326 |
5. OCHRONA ŚRODOWISKA – MONITOROWANIE CZYNNIKÓW, ZAPOBIEGANIE ZAGROŻENIOM | ||
5.1. | Stosowanie systemów elektronicznych w procesach wydobywczych – przegląd nowoczesnych metod | 337 |
5.2. | Problemy projektowania systemów aktywnej redukcji hałasu | 348 |
5.3. | Zintegrowany system monitoringu konstrukcji obiektów użytkowych zwiększający bezpieczeństwo eksploatacyjne – wyniki analiz | 359 |
5.4. | Zakłady wydobycia i przeróbki rudy uranowej w Kowarach – sytuacja radiacyjna | 371 |
5.5. | Zastosowanie chalcedonitu do usuwania jonów żelaza z roztworów wodnych | 383 |
5.6. | Porównanie regeneracji łuszczyn słonecznika i łupin orzecha włoskiego po procesie sorpcji jonów Pb2+ i Cd2+ z modelowych roztworów wodnych w układach jedno- i dwuskładnikowych | 396 |